نگاهی نو به مسئله مناسب سازی : فرصتی در دل سیاست های جمعیتی
شوربختانه ، مسئله دسترس پذیری فضای شهری و اماکن عمومی برای افراد دارای معلولیت همچنان در الویت های اجرایی کشور جایگاه شایسته ای ندارد.
آنچه گاه آنجام می شود نیز بیش از آنکه ریشه در نگاه مسئولانه و حقوق محور داشته باشد ، در چهارچوب تبلیغاتی باقی مانده است.
در چنین شرایطی ، به نظرمی رسد لازم است راهکارهای خلاقانه و چند بعدی برای پیگیری این مطالبه اساسی طراحی شود. یکی از این راه ها ، استفاده از رویکردهای هم افزا و منافع مشترک با سایر گروه های اجتماعی است.
در حال حاضر ، بخش عمده ای از تمرکز دولت بر قانون حمایت از خانواده و فرزندآوری معطوف شده است. این سیاست ، هر چند ممکن است به طور مستقیم به مسئله مناسب سازی مرتبط نباشد ، اما می توان از دل آن فرصتی تازه برای طرح مجدد این مطالبه قدیمی یافت.
برای نمونه ، با افزایش نرخ فرزندآوری ، نیاز به درسترسی آسان مادران دارای فرزند خردسال به فضاهای شهری (با کالسکه نوزاد) افزایش چشمگیری خواهد داشت. این نیاز ، از نظر فنی و اجرایی بسیار مشابه همان الزامات مناسب سازی برای افراد دارای معلولیت است : مسیرهای صاف ، رمپ ، آسانسور ، عرض مناسب ورودی ها و حذف موانع محیطی.
بنابراین ، تمرکز بر مناسب سازی اماکن عمومی با رویکرد تسهیل تردد برای نوزادان و کالسکه ها ، می تواند راهبردی هوشمندانه برای دستیابی به بخشی از حقوق افراد دارای معلولیت نیز باشد. این اشتراک منافع ، فرصتی برای گسترش گفتگو ، مطالبه گری و تاثیرگذاری بیشتر در فضای تاثیرگذاری است.
امید است نهادهای مدنی ، کارشناسان و فعالان حوزه حقوق معلولین با استفاده از این زاویه نگاه جدید ، گام هایی اثربخش در جهت تحقق دسترسی برابر برای عموم شهروندان بردارند.
محمد رضایی : دکترای مهندسی پزشکی (دانشگاه تهران) – فعال اجتماعی و پژوهشگر